มีคำกล่าวที่น่าคิดว่า ถ้าเราสามารถอธิบายความรักได้ว่าคืออะไร…คำตอบนั้นยังไม่ใช่คำตอบที่ถูกต้องเกี่ยวกับความรัก ซึ่งก็ดูเป็นอภิปรัชญาที่ลึกซึ้ง เพื่อที่จะเข้าใจความรักมากขึ้น ให้ลองใส่คำว่าไม่เข้าไปข้างหน้า ผู้เขียนเคยอ่านแนวคิดนี้จากหนังสือเกี่ยวกับแนวคิดและปรัชญาของท่านกฤษณมูรติ เรามาลองทำตัวอย่างของคำพูดดูกัน ว่าจะได้ความหมายของความรักหรือไม่ เช่น ความรักไม่ใช่การเห็นแก่ตัว ความรักไม่ใช่การอยากมีอยากได้ ความรักไม่ใช่การแต่งงาน ความรักไม่ใช่การอยู่ด้วยกัน ความรักไม่ใช่การมีสัมพันธ์ทางเพศ ความรักไม่ใช่อาชญากรรม…วรรคสุดท้ายนี้เอง ที่เป็นประเด็นที่อยากจะสื่อให้ผู้อ่านได้ทราบในบทความนี้
จากข่าวการทำร้ายกันถึงแก่ชีวิต เพราะอ้างว่าเพราะความรักไม่สมหวัง หรือการที่อีกฝ่ายปันใจเป็นอื่น นั้น ไม่น่าจะเป็นความรักอย่างแท้จริง เพราะความรักต้องไม่ทำให้เกิดอาชญากรรม ในทางกลับกัน ความรักที่ทำให้เกิดอาชญากรรมก็ไม่ใช่ความรัก
ในทางปฏิบัติ การลดอาชญากรรมคือการส่งเสริมให้คนเราได้เข้าใจในเรื่องของความรัก ซึ่งขอแนะแนวปฏิบัติดังนี้
รักตัวเองให้เป็น
ก่อนรักคนอื่นได้ ต้องรู้จักรักตัวเองก่อน ที่สำคัญก็คือการเข้าใจถึงความสำคัญของตนเองว่าตนเองนี้เติบโตมาได้ก็เพราะมีพ่อแม่ให้ความรักเลี้ยงดูมา ดังนั้นก่อนจะทำสิ่งใดไม่ดีไม่งาม ให้คิดถึงหน้าบุพการีไว้ จะช่วยยึดเหนี่ยวให้จิตใจคงอยู่กับความดีไว้ได้ การตระหนักถึงผลของอาชญากรรมที่ตามมา ทั้งการล่วงละเมิดทางเพศ การทำร้ายร่างกาย จะทำให้ตนเองเดือดร้อนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แน่นอนว่าต้องทำให้พ่อแม่ทุกข์ร้อนไปด้วย ถ้าคนเราเข้าใจและรักตัวเอง เชื่อว่าจะลดอาชญากรรมได้ทางหนึ่ง
รักผู้อื่น
หลังจากเข้าใจความสำคัญของตัวเองแล้ว ก็มองไปที่คนที่เรารักและคนรอบข้างบ้าง เขาก็มีพ่อมีแม่เหมือนเรา เฝ้าเลี้ยงดูมาอย่างดีให้เติบโตมีการศึกษา เป็นชีวิตที่มีคุณค่าเหมือนดั่งที่เราเป็น ถ้าคนเราเข้าใจตรงนี้ จะไม่กล้าทำร้ายล่วงละเมิดผู้อื่นเลย ใจเขาใจเรา เราไม่อยากให้ใครทำอะไรกับเรา ก็อย่าทำสิ่งนั้นกับคนอื่น เพียงเท่านี้ก็จะเกิดความสงบสุข ปลอดภัย ไม่มีการทำร้ายกันไม่ว่าจะทางกายหรือจิตใจ
รักสังคม
ก้าวข้ามความรักระหว่างบุคคล ไปสู่สิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่า ก็คือการเผื่อแผ่ความรักไปสู่สังคมรอบข้าง การรักษาสิ่งแวดล้อม ใส่ใจความสะอาดและความเป็นอยู่ในชุมชน โดยการปฏิบัติตัวเองให้เป็นแบบอย่างก่อน เมื่อแต่ละคนฝึกตนได้ดีแล้ว ครอบครัวก็จะดี เมื่อครอบครัวดี สังคมก็จะดีไปด้วย ที่กล่าวมานี้อาจจะเหมือนเป็นไปไม่ได้ แต่ก็ไม่ใช่ว่าทำไม่ได้ ถ้าสังคมเข้มแข็ง บรรทัดฐานที่ดีของสังคมจะเป็นตัวหล่อหลอมให้คนในสังคมเกิดความรู้สึกร่วม และเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับคนที่ยังต้องการคำแนะนำเพื่อให้มีความรักทั้งต่อตัวเองและผู้อื่น
ความรักเป็นสิ่งที่เรียนรู้ได้ โดยการลดความเห็นแก่ตัวลงให้มาก และเข้าใจผู้อื่นให้มากขึ้น เป็นสิ่งที่ไม่ต้องใช้เงินทอง เพียงแค่รอยยิ้ม คำทักทาย ความห่วงหาอาทร ถามไถ่กันบ้าง ดูแลช่วยเหลือตามที่เหมาะสม สังคมที่สงบสุขและอาชญากรรมที่น้อยลง จึงจะเป็นไปตามความหวังที่ทุกคนต้องการ ถ้าอยากให้ลูกหลานรวมทั้งตัวเราอยู่ในสังคมที่ไร้อาชญากรรม ควรส่งเสริมกิจกรรมต่าง ๆ ที่ทำให้คนรู้จักให้ความรักแก่กันอย่างต่อเนื่อง ก็จะทำให้ความหวังนี้เป็นจริงได้โดยเร็ว